Şekerli ve Çikolatalı Üretim ve İhracat

DÜNYA TİCARETİ

Dünya şekerli ve çikolatalı mamuller sektöründe çokuluslu firmaların büyük hakimiyeti bulunmaktadır. Dünya üretiminin yaklaşık % 45'inin ilk altı firma tarafından gerçekleştirildiği tahmin edilmektedir. Dünyadaki önemli pazarların neredeyse tamamında çokuluslu firmaların birlikte yer aldıkları görülmektedir. Son yıllarda dünya şekerli ve çikolatalı mamuller sektöründe çokuluslu şirketlerin ürün ambalajlarını küçülterek fiyatları koruma çabaları içinde oldukları göze çarpmaktadır. 2008 yılı dünya şekerli ve çikolatalı mamuller satışları toplamın, 2015 yılına gelindiğinde % 30 oranında artarak yaklaşık 66 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.

Sektörün dünya üretiminin ve ticaretinin büyük bir kısmı gelişmiş ülkelerce gerçekleştirilmektedir. Kişi başına düşen milli gelirin yüksek olduğu ülkelerde çikolatalı mamullerin satışları daha fazlayken, milli gelirin düşük olduğu ülkelerde çikolatalı mamullere göre daha ucuz olan şekerli mamullerin tüketiminin fazla olduğu görülmektedir.

Şekerli ve çikolatalı mamuller dünya ticaretinin büyük bir kısmını gelişmiş ülkelerin kendi aralarında yaptığı ticaret oluşturmaktadır. Gelir seviyesinin yüksek olduğu ülkelerde, kişi başına tüketilen şekerli ve çikolatalı mamuller de yüksek miktarlarda bulunmaktadır. Dünya tüketiminde sürekli artışlar görülmekte ve bu artışların gelecek yıllarda da devam edeceği tahmin edilmektedir.

İhracat

Toplam dünya şekerli ve çikolatalı mamuller ihracatı 2014 yılında en yüksek seviyeye gelerek 71 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2015 yılında ise yaklaşık 66 milyar dolarlık olan ihracatın % 62'sini şekerli mamuller, % 38'ini ise çikolatalı mamuller oluşturmuştur.

Dünya çikolatalı mamuller ihracatında önemli ülkeler arasında % 16,9'luk pay ve 4,3 milyar dolar ihracat ile Almanya, % 10,5'lik pay ve 2,6 milyar dolar ihracat ile Belçika, % 6,8,'lik pay ve 1,7 milyar dolar ihracat ile Hollanda yer almaktadır. Türkiye 2015 yılında gerçekleştirdiği 475 milyon dolarlık çikolatalı mamul ihracatıyla dünya sıralamasında 12. olmuştur.

Dünya şekerli mamuller ihracatında en önemli ülkeler arasında yaklaşık % 11,2'lik pay ve toplam 4,4 milyar dolarlık ihracat ile Almanya, % 6,5'lik pay ve 2,6 milyar dolar ihracat ile Belçika ve % 6,3'lük pay ve 2,5 milyar dolarlık ihracat ile Kanada ön sıralarda yer almaktadır. Türkiye 2015 yılında gerçekleştirdiği 1,3 milyar dolarlık şekerli mamul ihracatıyla dünya sıralamasında 11. olmuştur.

İthalat

Dünya ithalatı incelendiğinde, önemli ihracatçı ülkelerin pek çoğunun aynı zamanda önemli ithalatçı ülkeler olduğu görülmektedir. 40.048 milyar dolar olan 2015 yılı toplam dünya şekerli mamuller ithalatının % 14'ünü gerçekleştiren ABD en büyük ithalatçı ülkedir. Dünya ithalatında ABD'den sonra diğer önemli ülkeler % 7,5 ile İngiltere ve % 6,7 ile Almanya olmuştur.

Dünya toplam çikolatalı mamuller ithalatında % 9,5'lik pay ile ABD ilk sırada yer almaktadır. Bu ülkeyi Almanya % 9, Fransa % 7,9 ve İngiltere % 7,8'lik pay ile izlemektedir. Belirtilen dört ülkenin toplam ithalatı, dünya çikolatalı mamuller ithalatının yaklaşık % 34'ünü oluşturmaktadır.

TÜRKİYE'DE ÜRETİM

Türkiye'de şekerli ve çikolatalı mamuller sektörünün başlangıcı, bölgeden sağlanan hammaddelerle küçük imalathanelerde üretilen lokum ve helva gibi geleneksel Türk şekerlemelerinin üretimine dayanmaktaydı. Günümüzde, geleneksel üretim yöntemleriyle birlikte modern üretim teknolojisinin de kullanıldığı sektör, gıda sanayi içinde yer alan, üretiminde kullanılan hammaddeler, yardımcı maddeler ve ambalaj malzemeleri ile yan sanayisini de geliştiren önemli sektörlerden bir tanesi durumuna gelmiştir.

Şekerli ve çikolatalı mamuller Türkiye'nin hemen hemen her ilinde ve ilçesinde üretilmekte, sektörde büyük, orta ve küçük işletmeler birlikte yer almaktadır. Yabancı sermayeli firmaların da faaliyette bulunduğu sektörde, lokum, helva ve şekerleme üretiminin büyük bir bölümü küçük ölçekli işletmelerce; ciklet, çikolata ve çikolata mamullerinin tamamına yakını ise 50 ve daha fazla işçi çalıştıran işletmelerce gerçekleştirilmektedir.

Gelişmiş ülkelerle karşılaştırıldığında, Türkiye'de kişi başına şekerli ve çikolatalı mamuller tüketiminin oldukça düşük olduğu bilinmekle birlikte, son yıllarda tüketimin artmakta olduğu görülmektedir. Türkiye'nin genç bir nüfusa sahip olması ve mevcut tüketimin düşük seviyelerde bulunması nedeniyle, sektör ürünlerine olan talepte gelecek yıllarda düzenli artışlar olması beklenmektedir. Özellikle, 1993 yılından itibaren başta Bağımsız Devletler Topluluğu ülkeleri olmak üzere eski Sovyet Cumhuriyetlerinde oluşan talep sonucu sektör ihracatındaki artış paralelinde, üretimde de ani yükselişler oluşmuş ve sektörde pek çok yeni yatırımların gerçekleştiği görülmüştür.

TÜRKİYE'NİN DIŞ TİCARETİ

İhracat

Sektörün 2000'li yıllardaki en ciddi ihracat artışı % 40,7 ile 2003 yılında gerçekleşmiştir. 2006 yılında gerçekleşen ihracat artış oranı % 15,5, 2007 yılında ise % 30 olmuştur. 2008 yılı ihracat artışı önceki altı yılın en düşük oranı olan % 13,7 olarak gerçekleşmiştir. 2009 yılında ise küresel krizin etkisiyle ihracatta % 9'luk bir azalma meydana gelmesine rağmen 2010 yılı ihracatı % 10, 2011 yılı ihracatı % 18,5, 2012 ve 2013 yılı ihracatı % 14, 2014 yılı ihracat artışı ise %6 artış gösterirken, 2015 yılı ihracat % 11 azalmıştır.

2015 yılında 143 milyar ABD doları olarak gerçekleşen Türkiye'nin toplam ihracatının yaklaşık % 1,29'unu 1,8 milyar ABD dolarıyla şekerli ve çikolatalı mamuller ihracatı oluşturmuştur. Ayrıca, sektörün tarım ürünleri ihracatında içerisindeki payı ise % 4,9'dur.

Ülkemiz şekerli mamuller ihracatında cikletin önemli bir yeri bulunmaktadır. 2006-2009 yıllarında azalma gösteren ihracat, 2010 yılında % 33 oranında artarak 50 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Artış eğilimi 2014 yılına kadar devam etmiş ve ciklet ihracatı 2015 yılında yaklaşık 81,8 milyon ABD dolarına yükselmiştir. Türkiye'nin ciklet ihracatının yöneldiği en önemli ülke Irak'tır. Bu ülkeye ihracat 2015 yılında 30,2 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Ayrıca, 4,4 milyon ABD dolarıyla Libya, 3 milyon dolarla Suriye, 2,3 milyon dolarla Rusya Federasyonu ve 2,1 milyon ABD dolarıyla çiklet ihracatımızdaki Almanya diğer önemli ülkelerdir.

Türkiye'nin şekerli mamuller ihracatı içinde bir diğer önemli kalemi ise “sakızlı ve jöleli diğer şeker mamulleri” oluşturmaktadır. Bu ürüne ait ihracat değeri 2015 yılında 103 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir. 2015 yılında jöleli şekerler ihracatımız 125milyon ABD doları, helva ihracatımız 16 milyon ABD doları ve lokum ihracatımız ise yaklaşık 32,5 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Türkiye'nin şekerli mamuller ihracatı 2014 yılında bir önceki yıla göre % 7,9 artarak 1,4 milyar ABD doları gerçekleşerek en yüksek seviyesine ulaşmıştır. 2015 yılında ise 1,3 milyar ABD doları olarak gerçekleşmiştir.

İthalat

Türkiye şekerli ve çikolatalı mamuller sektörü ana hammaddelerinden birisi olan kakao açısından ithalata bağımlı bir sektördür. Kakao ve kakao müstahzarları ithalatı 2014 yılında 560 milyon ABD doları iken 2015 398 556 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Kakao ve kakao ürünleri ithalatı içinde en büyük payı kakao taneleri oluşturmaktadır. 2015 yılında 263 milyon dolarlık kakao tanesi ithal edilmiş, bu ürünü 82 milyon dolarlık ithalatla kakao hamuru ve yaklaşık 71 milyon dolarlık ithalatla kakao yağı izlemiştir.

Türkiye'ye ithal edilen şekerli ve çikolatalı mamullerin büyük bir kısmı Avrupa Birliği ülkelerinden gerçekleştirilmekte ve ithalatın % 88'ini çikolatalı mamuller, % 12'sini ise şekerli mamuller oluşturmaktadır.2015 yılında toplam şekerli mamuller ithalatı bir önceki yıla göre % 0,7 artış göstererek 77 milyon ABD doları, toplam çikolatalı mamuller ithalatı ise % 8 azalarak 90 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir.
İhracat yapmak isteyen, Yerli Üretici ve İhracatçılarımız için kurulan online fuarımız YeniExpo; firmanıza ve ürünlerinize katma değer katacaktır

Tags: ekerli, retim