Türk Zərgərlik Sənayesi

Türkiyədə son 10 ildə qiymətli metallardan hazırlanmış zərgərlik məhsullarının ixracatı əhəmiyyətli dərəcədə artmışdır. Bu artım, Türkiyənin sektorundakı qlobal liderlərdən birinə yüksəldi.

Türkiyə, illik 400 ton qızıl və 200 ton gümüş istehsal etmək gücünə malikdir, lakin bu gücdən tam istifadə olunmur. Türkiyə, qızıl zərgərlik istehsalına görə dünyanın ən yaxşı beş ölkəsi arasında yer alır.

Hazırda 50-200 ixtisaslı işçinin çalışdığı 1500-dən çox iri şirkət var. Sənayə, Türk istehsal sənayeləri arasında böyük bir sahədir və hazırda təxminən 250 min adam çalışır.

Qızıl Türk Zərgərlik istehsalı mərkəzi İstanbuldur. Sıx bir məlumat və texnologiya yığımı və bəzəkli dizayn konsepsiyası ilə istehsal olunan zinət əşyaları dünyanın 100-dən çox ölkəsinə ixrac olunur.

Qızıl Türk Zərgərliyi

tarix

Türkiyənin möhtəşəm bir Türk Zərgərlik ənənəsi var. Anadolu, 5000 ildir zinət əşyalarının istehsal olunduğu bir yerdir. Əslində Anadoluda əvvəlcə qızıl təmizləndi və ilk sikkələr Anadoluda yenidən zərb edildi.

Anadoluda yaşayan bütün mədəniyyətlər həm dini, həm də bədii məqsədlər üçün çoxsaylı əşyalar istehsal etmişdir. İnsanlar bəzən qiymətli və yarı qiymətli daşlar da daxil olmaqla metallarla işləyirdi. Hititlər, Urartular, Friglər, İonyalılar, Lidyalılar, Romalılar, Bizanslılar, Səlcuqlular və Osmanlılar hamısı Anadoluda hökmranlıqlarını qurdular və öz zərgərlik üslublarını yaratdılar.

Müxtəlif növ zərgərlik əşyaları arasındakı ən əhəmiyyətli üslub Səlcuqlular tərəfindən Anadoluya gətirildi. Türk Zərgərlik ənənələri üzərindəki böyük təsirlərini Orta Asiyada yaranan Türkoman zinət əşyaları göstərir. Bunlar hələ Türkoman tayfalarında istehsal olunur və istifadə olunur. Ənənəvi texnologiyanın sadə alətləri ilə istehsal olunmasına baxmayaraq, bu əşyalar müasir texnologiyaya meydan oxuyan incə sənətkarlıq nümayiş etdirir. İstanbulda zərgər sənəti Osmanlı İmperiyasının böyüməsi və çiçəklənməsi ilə əhəmiyyət qazandı. Möhtəşəm Süleymanın dövründə və sonrasında İstanbul dünyanın ən görkəmli zərgərlik mərkəzlərindən biri oldu. Tarixi mənbələr Qanuni Sultan Süleymanın dövründə İstanbulda zərgərlik yarmarkalarının təşkil olunduğunu bildirir.

Bu gün Türk qızıl zərgərlik sənayesi, bu zəngin mədəni irsi ən son texnologiya, üstün sənətkarlıq və müasir dizaynlarla birləşdirir. Türk Zərgərlik sektorundakı bənzərsiz miras və səriştə səviyyəsi, hər hansı bir dizaynın yüksək sənətkarlıq, mükəmməl bitirmə, çevik istehsal və hədsiz çeşidlə istənilən miqdarda yaradılmasına və istehsalına imkan verir. Türkiyə bu gün sürətlə beynəlxalq qızıl-zinət əşyaları alıcıları üçün üstünlük verilən tədarükçülərdən biri halına gəlir.

Ənənəvi Türk Zərgərlik sənətkarlıqlarına telkari (telkari), niello (savat) və hörmə işi (hasir) daxildir. Telkari sənətkarın incə gümüş və ya qızıl telləri bir-birinə lehim edərək motivlər yaratdığı bir texnikadır. İstifadə olunan tel tez-tez son dərəcə həssas olduğundan, bu texnika demək olar ki, sonsuz bir səbir tələb edir. Niello texnikası, qiymətli metalların bölüşdürdüyü kiçik, incə işlənmiş əl boyalı emaye parçalarına əsaslanır. Türk zərgərlərinin istifadə etdiyi başqa bir üsul olan hörmə sənətində incə tellər bir-birinə toxunur.

istehsal

Bu gün Türkiyə, qızıl zərgərlik istehsalında dünya liderlərindən biridir və bu baxımdan dünyanın ilk üç ölkəsi arasında yer alır. Türkiyə, illik 400 ton qızıl istehsal etmək gücünə sahibdir. Sənayə, Türk istehsal sənayeleri arasında əhəmiyyətli bir sahədir və hazırda təxminən 250 min adam çalışır.

100-cı illərdə 200-90 nəfərin çalışdığı yalnız bir və ya iki emalatxana var idi, halbuki min işçi və ya daha çox işləyən bir çox nəhəng fabrik var. Sənayenin maşın parkı təkmilləşdirilmiş və yüksək səviyyədə bir texnologiya əldə edilmişdir. 90-cı illərin ortalarında firmalar dizayner işləməyə başladılar və hazırda dünyanın ən böyük dizayn qruplarının çoxu Türkiyədə işləyir.

Universitetlərdə və peşə liseylərində dizaynerlər və ixtisaslı işçilərin sektor üçün hazırlandığı bir neçə dizayn şöbəsi var. Hal-hazırda əsas firmalar gündə 10 yeni model istehsal edə bilər və bu modellərin dəyişmələrini nəzərə alaraq sektorda hər gün 70-80 yeni məhsul buraxıla bilər. Beləliklə, sektor yüksək səviyyədə istehsal elastikliyinə malikdir və bu, idxalçıların xüsusi dizayn tələblərini təmin etmək üçün böyük bir üstünlükdür.

Hazırda sənayedə təxminən 5 000 istehsalçı və 35 000 pərakəndə satış nöqtəsi var. Qızıl zərgərlik istehsalı mərkəzi İstanbuldur, lakin Ankara və İzmirdə istehsal genişdir. Şərqi və Cənub-Şərqi Anadolunun bəzi şəhərlərində də müəyyən dərəcədə qızıl zərgərlik istehsal olunur. Türkiyədə hər il təxminən 250-300 ton Türk Zərgərliyi istehsal olunur.

Türkiyə, İtaliya və Hindistanla birlikdə dünyanın ən böyük üç qızıl zərgər istehsalçısı arasında yer alır. Türkiyə son illərdə hər il 100-200 ton arasında dəyişən bir miqdarda qızıl idxal edir. İthalat 351-cü ildə təxminən 2013 ton təşkil etmişdir. Yalnız Türkiyə Mərkəzi Bankı və müvafiq sertifikata sahib olan İstanbul Qızıl Borsası üzvləri Türkiyəyə qızıl idxal edə bilər.

Qızıl zinət əşyalarına daxili tələb böyükdür, çünki əksər türk xalqı onu həm bəzəmək üçün, həm də qənaət vasitəsi kimi alır. 90-cı illərdə Türkiyədə təxminən 4-5 min ton qızılın evlərdə saxlanıldığına inanılırdı. Bu baxımdan, Türkiyə fərdi qızıl investisiyalarında Hindistandan sonra dünyada ikinci sırada iştirak etdi.

İstanbul Qızıl Borsası - IGE, Türk qızıl sektorunu liberallaşdırmaq və beynəlxalq bazarlara inteqrasiya etmək məqsədi ilə 1995-ci ildə İstanbulda quruldu. Ticarət bankları, qiymətli metal şirkətləri və Türkiyə Xəzinəsi Müsteşarlığından üzvlük sertifikatı almış valyuta bürosundan ibarət olan İstanbul Qızıl Borsasının (www.iab.gov.tr) 91 səlahiyyətli üzvü var.

Yalnız bu üzvlər qızıl və digər qiymətli metalları bazara idxal etmək və ticarət etmək hüququna malikdirlər. The İstanbul Qızıl Rafineri - IGR 2002-ci ildə istehsalına başladı. Rafineri 999,9 / 1000 saf qızıl istehsal etmə texnologiyasına malikdir və qırıntıları və ya doré qızıl külçələrini 995/1000 saflıq külçələrinə çevirmə qabiliyyətinə malikdir. IGR, yüzillər boyu Türkiyədə Qızıl Ticarət və zərgərlik istehsalının ürəyi olan İstanbulun məşhur Kapalı Çarşısındakı (Qapalı Çarşı olaraq da bilinir) məhsulları üçün Zərgərlər Şəhəri (Kuyumcukent) və bir Ekran Mərkəzində fəaliyyət göstərir.

IAR qiymətli metal satışı, dore qızıl emalı, qızıl külçələr və ərintilər təchizatı xidmətləri göstərir. Zərgərlər Şəhəri (Kuyumcukent) Dünyanın ən böyük, inteqrasiya olunmuş zərgərlik mərkəzi İstanbuldadır Türkcə “Kuyumcukent” adlanan bir qızıl zərgərlik istehsalı və ticarət mərkəzi 2006-cı ildə açıldı.

328 000 kvadrat metrlik bir ərazidə 186 000 kvadrat metrlik bir kompleksdir. Kuyumcukent 2 500 istehsal vahidi və sexi var. İstanbul Qızıl Emalı Zavodu da kompleksdə yerləşir.

Qızıl Türk Zərgərlik İxracatı

Türkiyənin qızıl zərgərlik sektoru son bir neçə on ildə diqqətini ixracata yönəltdi.

Türk xalqının qənaət etmə vərdişləri, Türk iqtisadiyyatında yaşanan inkişaflar səbəbiylə dəyişdi və qızıl zinət əşyaları almaqla yanaşı, sərmayə qoymağın başqa yollarını da istifadə etməyə başladılar. Bundan əlavə, 1993-cü ildə qiymətli metallara ixrac və idxal məhdudiyyətləri ləğv edildi. 4,3-ci ildə ixracat 2017 milyard ABŞ Dolları təşkil etdi, əsas istiqamətlər Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, İraq, İran, ABŞ və Hong Kong idi.

Türk qızıl zərgərlik şirkətləri xaricdə öz paylama kanallarını yaratmağa başladılar. Sənayedəki iri şirkətlərin ABŞ-da, Avropada və Yaxın Şərqdə Dubayda və dünyanın müxtəlif bölgələrində digər ölkələrdə dükanları / guşələri var. Türk qızıl zərgərlik sənayesi də Türkiyəyə gələn xaricilərə böyük satışlar edir.

Daxili bazarda turistlərə edilən ixrac və satışlar ümumilikdə sənayenin ümumi məhsulunun 70% -ni təşkil edir. Türk Zərgərliyi gözəlliyi, yeniliyi və keyfiyyəti ilə dünya miqyasında tanınır.

Gümüş Türk Zərgərliyi

İlk böyük gümüş mədənləri və zərgərlik nümunələri Anadoluda yerləşən eramızdan əvvəl 4000-ci ildə qeydə alınmışdır. Bunlar dünyanın əksər bölgələrində və gümüşlə ticarət edəcək olan digər mədəniyyətlərin əksəriyyəti üçün əsas gümüş mənbəyi idi.

Gümüş min illərdir bəzək əşyaları və əşyalar, ticarət üçün və bir çox pul sisteminin təməli olaraq istifadə edilmişdir. Bununla birlikdə, gümüşün əsas diqqət çəkən istifadəsi, bir zərgərlik maddəsi kimi gözəlliyi və cəlbediciliyidir. Gümüşün hər zaman üzük və ya boyunbağıya qoyulmuş qiymətli daşların toyuğunun gözəlliyini artırdığı bilinir.

Gümüşün tapılmasından bəri Anadolu gümüş zərgərlik istehsalı üçün böyük bir mərkəz olmuşdur. Türk Zərgərlik istehsalı sənətində min illərdir öz texnikalarını və fiqurlarını inkişaf etdirmiş bir diyarı düşünün. Anadoluda yaşayan bütün mədəniyyətlər həm dini, həm də bədii məqsədlər üçün çoxsaylı əşyalar istehsal etmişdir.

İnsanlar bəzən qiymətli və yarı qiymətli daşlar da daxil olmaqla metallarla işləyirdi. Hititlər, Urartular, Friglər, İonyalılar, Lidyalılar, Romalılar, Bizanslılar, Səlcuqlular və Osmanlılar hamısı Anadoluda hökmranlıqlarını qurdular və öz zərgərlik üslublarını yaratdılar. Müxtəlif növ zərgərlik əşyaları arasındakı ən əhəmiyyətli üslub Səlcuqlular tərəfindən Anadoluya gətirildi.

Türk Zərgərlik ənənələri üzərindəki böyük təsirlərini Orta Asiyada yaranan və bu günə qədər Türkoman tayfaları tərəfindən istehsal olunan və geyilən Türkmən zərgərləri göstərir. Hələ də Türkiyədə istehsal olunan və geyilən bu zərgərlikdə rəngli daşlar və simvolik məna daşıyan şüşə parçalardan, gümüş və qızıldan istifadə olunur.

Osmanlılar dövründə zərgər sənətinə böyük əhəmiyyət verilirdi. Məhsullarını və imkanlarını göstərmək üçün Xorasan, Təbriz, Bosniya, Balkanlar, Rusiya sərhədi və Osmanlı imperiyasının digər bölgələrindən İstanbula çoxlu zərgər gəldi. İmperiyanın yaranması ilə zərgərlərin istehsal üçün lazım olduqları metalları və qiymətli daşları tapmaq çox asan oldu.

Möhtəşəm Süleymanın dövründə və sonrasında İstanbul dünyanın ən görkəmli zərgərlik mərkəzlərindən biri oldu. Ənənəvi Türk Zərgərlik sənətkarlıqlarına telkari (telkari), niello (savat) və hörmə işi (hasir) daxildir. Telkari sənətkarın incə gümüş telləri bir-birinə lehim edərək motivlər yaratdığı bir texnikadır.

İstifadə olunan tel tez-tez son dərəcə həssas olduğundan, bu texnika demək olar ki, sonsuz bir səbir tələb edir. Keçmişdə telkari qadın kəmərləri, bilərziklər, sırğalar və broşlar üçün istifadə olunurdu. Filigreed qadın aksesuarları indi İstanbulda yalnız bir neçə yerdə və Anadoluda bir neçə yerdə, yəni Beypazarı və Mardində istehsal olunur.

Niello texnikası, qiymətli metalların bölüşdürdüyü kiçik, incə işlənmiş əl boyalı emaye parçalarına əsaslanır. Türk zərgərlərinin istifadə etdiyi başqa bir üsul olan hörmə sənətində incə tellər bir-birinə toxunur. Hasır daha çox boyunbağı, bilərzik və sırğa kimi gümüş zərgərlik üçün istifadə olunur. Hasır məhsullarından daha çox Mardin, Beypazarı və Trabzonda istifadə olunur.

Bu gün Kapalıçarşı (İstanbulda Qapalı Çarşı) Türkiyənin ən vacib gümüş zərgərlik mərkəzlərindən biridir. Kapalıçarşının tarixi XV əsrdən başlayır. Bazarın özəyi 15-1451 arasında, Fatih Sultan Mehmet dövründə inşa edildi.

Çarşı, Osmanlı İmparatorluğunun daxili və xarici ticarət mərkəzi idi və hala İstanbul sənətkarlığının və dünyaca məşhur olan ən əhəmiyyətli ticarət mərkəzidir. Türkiyədə istifadə olunan gümüşün% 90-a yaxınının Kapalıçarşıda istifadə edildiyi ehtimal olunur. Trabzon, Eskişehir, Beypazarı, Mardin-Midyat, Urfa və Gaziantepdən gələn gümüş zərgərlik əşyaları da tapa bilərsiniz.

Türk Zərgərlik məhsulları, Anadoluda yaşamış fərqli mədəniyyətlərə və mədəniyyətlərə məxsus misilsiz, nadir zərgərlik kolleksiyalarından ilham almışdır. Əlavə olaraq, zərgərlik dizaynında və istehsalında əl işi və yüksək texnoloji istehsal üsulları mövcuddur. Artıq Türk zərgərləri bu misilsiz, tarixi və mədəni irsi müasir istehsal və dizayn imkanları ilə birləşdirə və məhsullarını dünyaya təqdim edə bilirlər.

Gümüş Türk Zərgərlik İhracatı

Gümüş zərgərlik, ümumi Türk Zərgərlik ixracatının kiçik bir hissəsini təşkil etsə də, sektor son on ildə ixracatını əhəmiyyətli dərəcədə artırdı. 84-cı ilin sonuna gümüş zərgərlik sektorunun ixrac dəyəri 2016 milyon ABŞ Dolları idi. 2016-cı ildə gümüş zərgərlik ixracatının əsas istiqamətləri ABŞ, Liviya, Fransa, İraq, Almaniya, Rumıniya və İspaniyadır.

Gümüş Türk Zərgərləri 100-cı ildə dünyanın 2016-ə yaxın ölkəsinə ixrac edildi. Gümüş Türk Zərgərlik sənayesi, Türkiyəyə gələn əcnəbilərə də böyük satışlar göstərir. Türkiyənin Aralıq dənizi və Egey bölgələrində turistlərə satışlar ümumiyyətlə aprel-sentyabr ayları arasında artır.

Cədvəl 3: Türk Zərgərlik Gümüşü İhracatı